W jej ramach jesteśmy zobowiązani wykazywać wszelkie uzyskane przychody oraz koszty, płacić podatek dochodowy, podatek od towarów i usług oraz składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz wykazywać zestawienia dokumentów i informacji dotyczące firmy przed urzędami dotrzymując ustalonych terminów.
A gdyby było zdecydowanie prościej?
Okazuje się, że istnieje oficjalna forma działalności gospodarczej zwaną działalnością nierejestrowaną. Jest to alternatywa dla osób fizycznych, w której:
- nie jesteśmy zobowiązani odprowadzać podatku VAT (zwolnienie z VAT na podstawie art. 113 ustawy o VAT dla przychodu rocznego do 200 tyś. zł) – wyjątki zostaną opisane w dalszej części artykułu
- nie jesteśmy zobowiązani odprowadzać składek do ZUS, gdy nie zatrudniamy pracowników
- nie jesteśmy zobowiązani do prowadzenia ksiąg rachunkowych
- nie jesteśmy zobowiązani zgłaszać wpis do CEIDG
- podatek dochodowy wynosi 0 zł rocznie ze względu na kwotę 30 tyś. wolnych od podatku
Na jakich zasadach?
Jedynymi obowiązkami dotyczącymi prowadzenia działalności nierejestrowej pozostają:
- prowadzenie uproszczonej ewidencji przychodów, to znaczy dokumentu wewnętrznego elektronicznego lub papierowego z zestawieniem naszych comiesięcznych zarobków z uwzględnieniem dat ich wpływów
- wykazanie uzyskanych przychodów w swoim osobistym rocznym rozliczeniu PIT-36
- przestrzeganie praw konsumenta – dotyczącym reklamacji, zwrotów, naprawy
- wystawianie faktur lub rachunków na żądanie kupującego
Czy każdy może skorzystać z takiej formy?
Ta „mikroutopia” ma jednak zastosowanie dla osób, które spełniają warunki:
- ich przychód już od 2023 roku nie przekracza:
– od stycznia do czerwca 1745 zł miesięcznie
– od lipca do grudnia 1800 zł miesięcznie - w okresie ostatnich 5 lat nie wykonywały działalności gospodarczej
Tak, poza drobnymi wyjątkami! Nawet osoby niepełnoletnie za zgodą opiekuna!
Wyjątkiem pozostają osoby posiadające status bezrobotnych. Wprowadzone są też nieznaczne ograniczenia dla urzędników państwowych i rolników.
Sprzedaż towarów i usług ustawowo podlegająca podatkowi VAT
Należy jednak mieć na uwadze poszczególne kategorie towarów i usług, które zawsze muszą być opodatkowane VAT według listy poniżej
Towary:
- metale szlachetne, złom metali szlachetnych, wyroby jubilerskie
- towary opodatkowane podatkiem akcyzowym z wyłączeniem energii elektrycznej i tytoniu
- używane samochody osobowe i nowe środki transportu oraz części
- budynki, budowle i ich części, tereny budowlane
Towary sprzedawane internetowo:
- preparaty kosmetyczne
- komputery, wyroby elektroniczne i optyczne
- urządzenia elektryczne i nieelektryczny sprzęt gospodarstwa domowego
Usługi:
- prawnicze
- doradcze (nie wliczając doradztwa rolniczego)
- jubilerskie
- ściągania długów, w tym factoringu
Dodatkowe rodzaje działalności, których nie trzeba rejestrować:
- działalność agroturystyczna rolników (wynajmowanie pokoi, sprzedaży posiłków, usług turystycznych na ramach gospodarstwa rolnego)
- produkcja wina przez rolników do 100 hektolitrów wina w ciągu roku
- handel detaliczny rolników
Działalność gospodarcza charakteryzuje się:
- celem zarobkowym – nastawieniem na zysk
- zorganizowaniem – w kontekście poszukiwania klientów, prowadzenie marketingu, wynajmowania powierzchni do jej prowadzenia itp.
- ciągłością czasu wykonywania
- wykonywaniem pod własnym imieniem
- ponoszenie ryzyka gospodarczego z nią związanego
Jeśli większość punktów wymienionych wyżej dotyczy naszego planu zarobkowego warto mieć na uwadze konieczność ustosunkowania się do zasad prawnych jego prowadzenia.
Zatem jeśli masz w planach założyć mały lokalny biznes, a jednocześnie masz dużo wątpliwości dotyczących ewentualnych konsekwencji podatkowych, wybór działalności nierejestrowanej może być świetnym rozwikłaniem dylematów prawno-skarbowych oraz sporym ułatwieniem, które pozwoli zaoszczędzić mnóstwo czasu na formalnościach osobom fizycznym i przyspieszy proces zdecydowania się na realizowanie własnych pomysłów.
Mariusz Banasiak – Księgowość